Chmura obliczeniowa – czym jest model usługowy

Model usługowy to sposób realizacji dostarczania usług chmury w kontekście podziału odpowiedzialności za zarządzanie poszczególnymi elementami architektury informatycznej pomiędzy konsumentem a dostawcą usług chmury.

Możemy wyróżnić 3 główne modele usługowe chmury obliczeniowej:

• IaaS (Infrastructure as a Service)
• PaaS (Platform as a Service)
• SaaS (Software as a Service)

Infrastruktura, jako Usługa (ang. Infrastructure as a Service – IaaS)

Jest to model usługowy będący kolejnym etapem ewolucji w zarządzaniu / udostępnianiu infrastruktury. Zmienia on podejście do infrastruktury na usługowe zgodne z koncepcją architektury zorientowanej na usługi (SOA).

Możliwości oferowane konsumentom w tym modelu to dostarczenie przetwarzania, pamięci masowej, sieci oraz innych kluczowych zasobów obliczeniowych, w ramach, których mogą oni instalować oraz uruchamiać dowolne oprogramowanie, które może zawierać systemy operacyjne oraz aplikacje. Konsument nie zarządza oraz nie ma kontroli nad infrastrukturą chmury wykorzystywaną do świadczenia tej usługi, ale ma kontrolę nad systemami operacyjnymi, pamięcią masową oraz wdrożonymi aplikacjami, a także możliwie ograniczoną kontrolę nad wybranymi komponentami sieciowymi (np. zaporą hosta).

Platforma, jako Usługa (ang. Platform as a Service – PaaS)

Chmura Platform-as-a-Service (PaaS) dostarcza środowisko do wygodnego projektowania, wdrażania i administrowania oprogramowaniem. W przeciwieństwie do tradycyjnego systemu PaaS stanowi podstawę dla programistów do zarządzania cyklem życia skalowalnych aplikacji.
PaaS jest rewolucyjnym podejściem w architekturze IT powstałym całkowicie z koncepcji chmury obliczeniowej oferującym ogromne perspektywy.

Konsumenci uzyskują w tym modelu możliwość wdrożenia w infrastrukturze chmury stworzonych przez nich, bądź nabytych w inny sposób aplikacji napisanych z wykorzystaniem języków programowania, bibliotek programistycznych, usług oraz narzędzi wspieranych przez dostawcę. Konsument nie zarządza oraz nie ma kontroli nad infrastrukturą chmury wykorzystywaną do świadczenia tej usługi, włączając w to urządzenia sieciowe, serwery, systemy operacyjne, czy pamięć masową, ale ma kontrolę nad wdrożonymi aplikacjami oraz potencjalnie ich ustawieniami konfiguracyjnymi dla środowiska, w którym są uruchomione.

Oprogramowanie, jako Usługa (ang. Software as a Service – SaaS)

W przypadku chmury na poziomie aplikacji sytuacja jest odmienna niż w pozostałych modelach usługowych. Termin SaaS był używany już od 1990 roku, czyli znacznie wcześniej, niż pojawiło się przetwarzanie w chmurze. SaaS jest również znany jako „Web services”. Aplikacje SaaS mogą być zaimplementowane na wiele sposobów i dlatego istnieje wiele różnych definicji. Często pojawia się też inna definicja „Oprogramowanie wdrożone jako usługa hostowana dostępna przez Internet”.

Zasoby dostarczane konsumentom w tym modelu to aplikacje dostawcy działające w infrastrukturze chmury. Aplikacje te dostępne są z różnych urządzeń klienckich poprzez interfejs „cienkiego” klienta, np. przeglądarkę internetową (patrz: usługa poczty elektronicznej e-mail dostępna w Internecie przez przeglądarkę) lub interfejs programowy. Konsument nie zarządza oraz nie ma kontroli nad infrastrukturą chmury wykorzystywaną do świadczenia tej usługi, włączając w to urządzenia sieciowe, serwery, systemy operacyjne, pamięć masową, czy nawet możliwościami aplikacji, z ewentualnym wyjątkiem ograniczonych ustawień konfiguracyjnych specyficznych dla użytkownika danej aplikacji. W tym modelu konsument ma możliwość zarządzania jedynie warstwą prezentacyjną, czyli urządzeniami końcowymi do wyświetlania treści dostarczanych przez aplikację.